Stoksuz satış, (ingilizce: drop shipping) bir tedarik zinciri yönetimidir. Perakendeci malları stokta tutmaz, bunun yerine müşteri siparişlerini ve sevkiyat detaylarını ya üreticiye, başka bir perakendeciye veya daha sonra malları doğrudan müşteriye gönderen bir toptancıya aktarır. Perakendecilikte olduğu gibi perakendecilerin çoğunluğu, toptan satış ve perakende satış fiyatı arasındaki farktan kâr ederler; ancak bazı perakendeciler, toptancı tarafından perakendeciye ödediği komisyonda satışların kabul edilen bir yüzdesini kazanır.
Stoksuz nakliye modeli kavramı, satıcının stokta herhangi bir eşya bulundurması gerekmediği gibi, ambalajlama ve sevkiyat stresini de almak zorunda olmadığından popülerlik kazanıyor.
Bir stoksuz nakliye perakendecisi, müşterilerin satın almadan önce ürünleri gözden geçirmelerini sağlamak için sergilenen ürünleri fiziksel bir tuğla ve harç deposunda sergileyebilir, basılı bir kopya (mail-order) veya çevrimiçi ürün kataloğu sağlayabilir.
Toptancılardan gemi mallarını düşüren perakendeciler bu gerçeği gizlemek veya toptan satış kaynağının yaygın olarak bilinmesini engellemek için önlemler alabilir. Bu, "kör nakliye" (iade adresi olmayan nakliye malları) veya "özel etiketli nakliye" (satıcıya özelleştirilmiş bir iade adresi olan toptancıya sevk edilen mallar) ile sağlanabilir. Toptancı, perakendecinin şirket adı, logosu ve iletişim bilgileri gibi detayları içeren özelleştirilmiş bir paketleme fişi içerebilir.
Stoksuz nakliye, küçük bir perakendeci (genel olarak halka küçük miktarlarda satan), bir ürün için tek bir büyük sipariş aldığında gerçekleşebilir. Perakendeci, malların doğrudan müşteriye üreticiden veya distribütörden gönderilmesini ayarlayabilir. Bu, pahalı ürünlerle yaygındır.
Çevrimiçi açık artırma sitelerinde satıcılar, envanteri stoklamak zorunda kalmadan ürünleri dağıtmak için damla nakliye kullanırlar. Bir satıcı bir ürünü yeni olarak listeleyecek ve ardından ürünü doğrudan toptancıdan müşteriye gönderecektir. Satıcı, ürünün satışı ile toptan eşya fiyatı arasındaki farktan, eksi herhangi bir satıştan, satıcıdan veya nakliye ücretinden yararlanır.
Satıcı, toptancıya bir sevkiyat talebi gönderdiğinde, ancak ürün tükendiğinde, geri sipariş verilebilir. Geri siparişler, sevkiyat için uzun süre beklemekle birlikte toptancı perakendeciye kötü yansıtabilecek yeni ürünler beklemektedir.
Stoksuz satış / Dropshipping avantajları
Dropshiping / drop-shipping yapan firmaların bir depoya ihtiyaçları olmamaktadır.Depo ihtiyacı olmadığı için firmaların depo ve stok yönetimi gibi işlemlerle ilgilenmek zorunda kalmamaları hem iş yükünü azaltır hem de maliyetleri önemli bir şekilde düşürür.
Depo yönetiminin yapılmamasından dolayı, burada çalışacak kişilere de ihtiyaç olmaz ve bu da yine maliyetlerin düşmesine yardımcı olur.
Tek bir tedarikçiye bağlı kalınmayacağı için, farklı tedarikçilerden farklı ürünler çekilerek, site üzerinde geniş çaplı bir ürün kategorisine yer verilebilir.
Ürün çeşitliliğinin artmasıyla daha geniş hedef kitlelere ulaşılması mümkün olur.
Depo ve stok yönetiminin olmaması ve ürün paketleme işlemlerinin yapılmaması sayesinde, internet bağlantısına sahip olan herhangi bir yerden e-ticaret sitesi yönetilebilir, sipariş takip edilerek, tedarikçilerle iletişim geçilerek ürün siparişleri verilebilir.
Stoksuz satış / drop shipping yapmaya başladığınızda, ürün tedarik etmek için herhangi bir sermayeye ihtiyacınız olmaz, bu sebeple de düşük maliyetlerle e-ticarete giriş yapabilirsiniz.
E-ticaret sitesi sadece kendi internet sitesi üzerinde satışa sunduğu ürünlerin stok maliyetlerini tedarikçi firmaya öder. Bu sebeple de satmadığı ürünlerden sorumlu tutulmaz ve bunlar için herhangi bir bedel ödemediği için maliyetlerini azaltmış olur.
Ürün paketleme işlemleri ve ürünün kargolanması da tedarikçi firma tarafından yapıldığı için, stoksuz satış yapan e-ticaret firması kargo firmalarıyla bir anlaşma yapmak zorunda kalmamaktadır.
Stoksuz satış / Dropshipping dezavantajları
Tedarikçi üzerinde ürünleri çektiğinizde sattığınız ürünler hakkında fazla bilgiye sahip olmayabilirsiniz. Ürünlerin nasıl çalıştığını, ne gibi sorunlar çıkardıklarını bilmemeniz müşteri desteği konusunda sıkıntılar yaşamanıza neden olacaktır. Satış öncesi ve satış sonrası teknik destek sağlamanız e-ticaret siteniz için oldukça önemlidir. Bu nedenle de sattığınız ürünler hakkında bilgi sahibi olmadan işe başlamanız, müşteri desteği konusunda eksik kalmanıza sebep olabilir.
Tüketiciler, ürünleri sizin üzerinden satın aldıklarında herhangi bir sorunla karşılaştıklarında ilk olarak sizinle iletişime geçeceklerdir. Bu sebeple de tedarikçi tarafından yapılan hatalar sizin üzerine kalabilir ve bu da müşteri memnuniyeti konusunda sorunlar yaşamanıza neden olabilir.
Ürün gönderimlerini tedarikçi firmanın yapıyor oluşu, üzerinize hiçbir sorumluluk almayacağınız anlamına gelmemektedir. Kargo takibini tedarikçi firma ile eş zamanlı olarak yapmanız gerekir. Aksi takdirde kargonun iletilmemesi, geç gönderilmesi gibi sorunlarla baş etmek zorunda kalabilirsiniz.
Tedarikçi firmanın stok yönetimini de takip etmeniz bir hayli önemlidir. Çünkü bu firmalar başka e-ticaret firmaları ile de çalışabilirler ve ilgili ürünler stoklarında tükenebilir. Tedarikçi firmanızın stok yönetimini doğru yapmaması ve stoğu biten ürünleri güncellememesi, e-ticaret siteniz üzerinde stoğu bulunmayan ürünleri satmanıza neden olabilir. Bu da tüketicileri bir hayli mutsuz edecektir ve para iadesi gibi işlemlerle ilgilenmek zorunda kalabilirsiniz.
Tedarikçi firmalardan ürün bilgilerini çekerken de dikkat etmek gerekebilir. Tedarikçi firma ürünle ilgili eksik ya da yanlış bilgiler girmiş olabilir. Bu durumda da tüketicileri yanlış bilgilendirebilirsiniz. Bu sebeple de bilgilerini çektiğiniz ürünlerin açıklamalarını kontrol etmeli ve siteniz üzerinde bu şekilde ürünleri sergilemelisiniz.
Stoksuz satışlarda / Dropshipping'de düşük kar marjlarıyla iş yapma ihtimaliniz bir hayli yüksek olacaktır. Birçok firma bu şekilde iş yaptığı için, satışlarını artırmak için ürünler üzerine çok az kar koyarak satış yapmaya çalışıyor. Rekabetin bir hayli yüksek olması da düşük kar marjlarına neden olacaktır. Bu düşük marjlar uzun vadede karlılığınızı artırmanızı engelleyebilir.
Banka veya ödeme sistemlerinin de işlem başına bir komisyon keseceğini de hesaba katmanız gerekmektedir. Bu kesintileri düşünmeden fiyatlar belirlemek, elinizdeki kar marjının daha da azalmasına neden olabilir.
