Toryum
Temel özellikleri
Atom numarası 90
Element serisi Aktinitler
Grup, periyot, blok 2, 7, f
Görünüş Gümüşî beyaz
Toryum
Atom ağırlığı 232.0381 g/mol
Elektron dizilimi Rn6d2 7s2
Enerji seviyesi başına
Elektronlar 2, 8, 18, 32, 18, 10, 2
CAS kayıt numarası 7440-29-1
Element serisi Aktinitler
Grup, periyot, blok 2, 7, f
Görünüş Gümüşî beyaz
Toryum
Atom ağırlığı 232.0381 g/mol
Elektron dizilimi Rn6d2 7s2
Enerji seviyesi başına
Elektronlar 2, 8, 18, 32, 18, 10, 2
CAS kayıt numarası 7440-29-1
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hali katı
Yoğunluk 11.7 g/cm³
Sıvı haldeki yoğunluğu 1.378 g/cm³
Ergime noktası 2115 °K
1842 °C
Kaynama noktası 5061 °K
4788 °C
Ergime ısısı 13.81 kJ/mol
Buharlaşma ısısı 514 kJ/mol
Isı kapasitesi (25 °C) 26.230 J·mol−1·K−1 J/(mol·K)
Yoğunluk 11.7 g/cm³
Sıvı haldeki yoğunluğu 1.378 g/cm³
Ergime noktası 2115 °K
1842 °C
Kaynama noktası 5061 °K
4788 °C
Ergime ısısı 13.81 kJ/mol
Buharlaşma ısısı 514 kJ/mol
Isı kapasitesi (25 °C) 26.230 J·mol−1·K−1 J/(mol·K)
Atom özellikleri
Kristal yapısı Kübik
Yükseltgenme seviyeleri (4-)
Elektronegatifliği 1.3 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi 1930 kJ/mol
Atom yarıçapı 179 pm
Atom yarıçapı (hes.) 194 pm
Kovalent yarıçapı 206±6 pm
Van der Waals yarıçapı ? pm
Yükseltgenme seviyeleri (4-)
Elektronegatifliği 1.3 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi 1930 kJ/mol
Atom yarıçapı 179 pm
Atom yarıçapı (hes.) 194 pm
Kovalent yarıçapı 206±6 pm
Van der Waals yarıçapı ? pm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci (0 °C) 147 nΩ·m nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik (300 K) 54.0 W·m−1·K−1 W/(m·K)
Isıl genleşme 11.0 µm·m−1·K−1 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı 2490 m/s m/s (20 °C'de)
Mohs sertliği 3.0
Vickers sertliği 350 MPa
Brinell sertliği 4 MPa
Isıl iletkenlik (300 K) 54.0 W·m−1·K−1 W/(m·K)
Isıl genleşme 11.0 µm·m−1·K−1 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı 2490 m/s m/s (20 °C'de)
Mohs sertliği 3.0
Vickers sertliği 350 MPa
Brinell sertliği 4 MPa
Toryum (Th). Atom numarası 90, atom ağırlığı yaklaşık 232 g/mol olan, 11,7 g/mL yoğunluğunda, 1755 °C de eriyen, kurşun renginde, havada bozulmaz, atom enerjisi kaynağı olarak kullanılan radyoaktif bir elementtir.
Toryum kendiliğinden bölünebilme yeteneğine sahip değildir. Bu yüzden doğrudan nükleer yakıt olarak kullanılamaz. 232Th (toryum-232) izotopunun, bir nötron yutarak, fisyon yapabilen (fisil) bir izotop olan 233U'e dönüştürülmesi gerekir. 232Th'nin düşük enerjili nötronlarla reaksiyonu (nötron yutumu) sonucunda, önce kararlılığı daha az olan 233Th oluşur.
Yarılanma süresi 23 dakika olan 233Th ise, bir beta parçacığı (b) yayarak, yarılanma süresi 27 gün olan, 233Pa'a dönüşür. 233Pa, bir beta ve gama parçacığı (g) yayarak bölünebilen 233U'a (yarılanma süresi 163 bin yıl) dönüşmektedir. Böylece 232Th, 235U veya 239Pu (plütonyum-239) gibi bir fisil maddeyle birlikte kullanılır.
Toryum yakıt döngüsünde uranyumdan daha az plütonyum ve diğer trans-uranyum elementleri üretildiğinden, toryum, nükleer santrallerin en temiz yakıtı olarak kabul edilir. Çevreye daha az zarar vermesi açısından da ileride nükleer reaktörlerde uranyum yerine kullanılması düşünülmektedir.
Toryumun nükleer yakıt olarak kullanılması ile ilgili çalışmalar halen devam etmektedir. Ancak günümüzde toryumla çalışan ticarî ölçekli bir nükleer reaktör bulunmamaktadır. Fakat engin arık bulmus fakat geçirdiği uçak kazasında laptop çalınmıştır