Ehliyet sınıfları nelerdir?

 Yeni ehliyet sınıflarındaki en önemli değişiklik, araçlara takılan ek yüklerle ilgili yeni düzenlemelerin yapılmış olmasıdır. Belli sınırlar dahilden takılacak römorklara göre ehliyet sınıfları çeşitlenmiştir. Bu kadar ehliyet sınıfı çeşidi olmasının temel sebebi budur.

- Bazı ehliyet sınıflarında yaş sınırları değiştirilmiştir. Bazı ehliyet sınıflarına ise deneyim şartı getirilmiştir.

- Eskiden B sınıfı sürücüler minibüs sürebiliyordu. İlk defa ehliyet alacaklar direk minibüs kullanamayacak ve deneyim şartı aranacak.

- MOPED sürücüleri için yaş sınırı 16'ya düşürülmüştür ve tüm sınıflar MOPED kullanabilecekler. (M sınıfı)

- Motorsiklet grubu eskiden A1, A2 iken yeni düzene göre M, A1, A2 ve A ehliyet sınıfları getirilmiştir.

-H sınıfı ehliyet kaldırılmış olup, kişinin engel durumu ehliyetinde belirtilecektir.

- Otomatik vites ehliyeti getirildi. Böylece ilk defa ehliyet alacaklar dilerlerse otomatik vites ehliyet için başvuru yapabilecek. Fakat otomatik olmayan vitesli otomobil süremeyecektir. Otomatik Vites olmayan otomobil yani B sınıfı ehliyet sürenler ise yeni ehliyet sınıfı almadan otomatik vitesli otomobil sürülebilir.

- Ehliyet sınıfları aşağıda gibidir.

- 2016 öncesi ehliyet sınıfının yeni ehliyet sınıfına dönüşümü

M sınıfı sürücü belgesi nedir? M sınıfı sürücü belgesi için yaş sınır kaçtır?
MOPED yani motorlu bisiklet kullanacakları verilecektir. 2, 3 ve 4 tekerlikli olabilir.

Yaş sınırı 16 olarak belirlenmiştir.

Motorbisiklet(MOPED) olarak tanımlanan araçları tüm ehliyet sınıfları kullanabiliyor. Fakat hiç ehliyeti olmayan bir kişi kullanamıyor. Kullanabilmesi için en az M sınıfı ehliyet alması gerekir.

 Yönetmelikte:

"Azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki tekerlekli motorlu bisiklet şeklinde ifade edilmektedir."

A1 sınıfı sürücü belgesi nedir? A1 için yaş sınırı kaçtır?
2 Tekerlikli motosikletler için:

Silindir hacmi 125 santimetreküpü geçmeyecek.

Güç olarak 11 kv(kilovat) sınır değerini aşmayacak.

Kv/kg oranı 0,1 değerini geçmeyecek şekilde sepetli veya sepetsiz olabilir.

3 Tekerlikli motosikletler için:

Güç sınırı 15 kv(kilovat)’tır.

Yaş sınırı 16 olarak belirlenmiştir.

Aynı zamanda A1 sürücü belgesine sahip olanlar M sınıfına giren araçları da kullanabilir.

 Yönetmelikte:

" Silindir hacmi 125 santimetreküpü,  gücü 11 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,1’i geçmeyen, iki tekerlekli motosikleti şeklinde ifade edilir."

A2 sınıfı sürücü belgesi nedir? A2 için yaş sınırı kaçtır?
2 Tekerlikli motosikletler için:

Güç sınırı 35 kv(kilovat)’tır.

Kv/kg oranı 0,2 değerini geçmeyecek şekilde sepetli veya sepetsiz olabilir.

3 Tekerlikli motosikletler için:

Güç sınırı 15 kv(kilovat)’tır.

Yaş sınır 18’dir.

A2 sınıfı sürücü belgesi olanlar M ve A1 sınıfını kapsayan araçları da kullanabileceklerdir.

 Yönetmelikte:

"Gücü 35 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,2’yi geçmeyen, iki tekerlekli motosiklet şeklinde ifade edilir."

A sınıfı sürücü belgesi nedir? A için yaş sınırı kaçtır? Deneyim şartı var mı?
2 Tekerlikli motosikletler için:

Güç sınırı 35 kv(kilovat) üstü olan motosikletleri kullanacaklara verilir. Güç, ağırlık oranı 0,2'yi geçen motosikletler A sınıfına girer.

Sepetli veya sepetsiz olabilir.

İki tekerlekliler için yaş sınırı 20’dir.

3 tekerlikli olup gücü 35 kv(kilovat) aşan motosiklet türleri için de geçerlidir.

Üç tekerlikliler için yaş sınırı 21’idr.

A sınıfı belge alacakların en az iki yıllık A2 sınıfı deneyimlerinin olması gerekmektedir.

Fakat 24 yaşını doldurmuş bir kişi koşulsuz olarak bu ehliyet sınıfı için başvuruda bulunabilir.

M, A1 ve A2 sınıfı araçları kullanabildikleri için her türlü motosiklet ve MOPED’leri kullanabilir. En avantajlı ehliyet sınıfı budur.

 Yönetmelikte:

"Gücü 35 kilovatı ve gücünün ağırlığına oranı 0,2’yi geçen iki tekerlekli motosiklet şeklinde ifade edilir."

Motosiklet ve Moped'lerin Silindir hacmi, Güç, Ağırlık ve Gücün ağırlığına oranına bakmak istiyorsanız ilgilendiğiniz aracın ürün sayfasında bu değerleri görebilirsiniz. Silindir hacmi cc olarak verilmektedir. Güç değeri kv olarak verilen bir değerdir. Ağırlık kg olarak verilmektedir. Bazı firmalar gücün ağırlığa oranını vermemektedir. Bu durumda Mevcut gücü/ağırlığa bölerseniz sonuç çıkar. Bunun yanında motorların ruhsatlarında bu değerler kalem kalem yazmaktadır. Buradan yola çıkarak da hangi motorun hangi sınıfa girdiğini rahatlıkla anlayabilirsiniz.

B1 sınıfı sürücü belgesi nedir? B1 için yaş sınırı kaçtır?
Normal B grubuyla karıştırılmamalıdır.

Motor gücü 15 kv’yi geçmeyen ve ağırlığı 400 kg’dan fazla olmayan dört tekerlikli motosikletleri kullanacaklara verilir.

Yük taşımacılığında kullanılması durumunda net ağırlığı 550 kg’ı aşmayan dört tekerlikli motosikletleri kapsar.

Elektrik ile çalışanlarda kg hesabında bataryalar dahil edilmez.

Yaş sınır 16’dır ve sadece M sınıfı sürücü belgesiyle kullanılabilecek araçları kullanabilir.

B sınıfı sürücü belgesi nedir? B için yaş sınırı kaçtır? B sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Otomobil ve kamyonet kullanacaklara  verilir. 2016 Yılı itibariyle B sınıfına başvuru yapanlar ne yazık ki artık minibüs kullanamayacak. Minibüs için önce B grubu ehliyet alıp sonra D1 sınıfı için başvuru da bulunmaları gerekecek. Alt kısımda D1 sınıfı ehliyet ile ilgili bilgi verilmiştir.

Yaş sınırı 18’dir.

M, B1 ve F sınıfı araçları kullanabilirler.  Motor bisiklet, 4 tekerlik motosiklet ve traktör kullanabilirler.

Azami yüklü ağırlığı 4.250 kg olan birleşik araçları kullanabilirler.

Ehliyetini 2016 yılından önce alan sürücüler otomatik veya manuel araç kullanabiliyor. Fakat 2016 yılı itibariyle sürücü adayları istemeleri halinde otomatik vitesli araç kullanabilmek için sürücü kursuna başvuru yapabilir. Otomatik vites için ayrı bir sınıf yoktur.Sınava otamatik vitesli araçla girer ve başarılı olursa ehliyet belgesinde otomatik vitesli araç kullanabilir yazacaktır. Belirtmekte fayda var bu şekilde ehliyet  belgesi alan kişiler manuel araç kullanamazlar.

B sınıfı ehliyet nedir?

BE sınıf sürücü belgesi nedir? BE için yaş sınırı kaçtır? BE sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
B sınıfı sürücü belge ile kullanılan araçlarda römorklu yük taşımacılığı yapanlara verilir.  Römork veya yarı römorkun yüklü ağırlığının 3.500 kg’ı geçmemesi esastır.

Yaş sınırı 18 olarak belirlemiştir.

M, B1, B ve F sınıfı araçları kullanabilirler.

B grubu ehliyeti olmayan BE grubuna başvuramaz. B ve BE grubunun yaş sınırı aynı. Bu durumda B aldıktan hemen sonra BE alınabilir. Çünkü yönetmelikte belli bir zaman “deneyim gerekiyor” şartı koşulmamıştır.

C1 sınıf sürücü belgesi nedir? C1 için yaş sınırı kaçtır? C1 sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
3500’dan,  7500 Kg’a kadar olan çekici ve kamyon kullanacakların alacağı sürücü belgesi çeşididir.

Yaş sınır 18 olarak belirlenmiştir.

Deneyim şartı olarak en az B grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B1, B ve F sınıfı araçları kullanabilirler.

C1E sınıf sürücü belgesi nedir? C1E için yaş sınırı kaçtır? C1E sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
C1E sınıfı sürücü belgesi C1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçlar ile B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçları kullanacaklara verilir.

Yaş sınır 18 olarak belirlenmiştir.

Deneyim şartı olarak en az C1 grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B1, B, BE, C1 ve F sınıfı araçları kullanabilirler.

C sınıf sürücü belgesi nedir? C için yaş sınırı kaçtır? C sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Kamyon ve çekiciler için geçerlidir.

Yaş sınır 21 olarak belirlenmiştir.

Deneyim şartı olarak en az B grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B1, B, C1 ve F sınıfı araçları kullanabilirler.

C sınıfı ehliyet

CE sınıf sürücü belgesi nedir? CE için yaş sınırı kaçtır? CE sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
 CE sınıfı sürücü belgesi C sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir. YENİ TIR EHLİYETİDİR.

Yaş sınır 21 olarak belirlenmiştir.

Deneyim şartı olarak en az C grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B1, B, BE, C, C1, C1E ve F sınıfı araçları kullanabilirler.

CE kendi sınıfı içinde en kapsamlı Ehliyet sınıfıdır.

CE Sınıfı Ehliyet

D1 sınıf sürücü belgesi nedir? D1 için yaş sınırı kaçtır? D1 sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Minibüs kullanacakların alması gereken ehliyet sınıfıdır.

Araçların 16+1 kişi yolcu sınırı vardır.

Yaş sınırı 21’dir ve en az B grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B, B1 ve F sınıfı dahilindeki araçları kullanabilirler.

D1 sınıfı ehliyet

D1E sınıf sürücü belgesi nedir? D1E için yaş sınırı kaçtır? D1E sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Araçların 16+1 kişi yolcu sınırı vardır.

D1’den farkı, minibüslerin 750 KG’ı geçen römorkları varsa bu ehliyet sınıfını almak gerekir.

Yaş sınırı 21’dir ve en az D1 grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B, B1,BE D1 ve F sınıfı dahilindeki araçları kullanabilirler.

D sınıf sürücü belgesi nedir? D için yaş sınırı kaçtır? D sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Otobüs kullanabilmek için gerekli olan ehliyet sınıfıdır.

Yaş sınırı 24’dür ve en az B grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B, B1, D1 ve F sınıfı dahilindeki araçları kullanabilirler.

D sınıfı ehliyet

DE sınıf sürücü belgesi nedir? DE için yaş sınırı kaçtır? DE sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
D sınıfından farkı, otobüslerin 750 KG’ı geçen römorkları varsa bu ehliyet sınıfını almak gerekir.

Yaş sınırı 24’dür ve en az D grubu ehliyet olması gerekmektedir.

M, B, B1,BE, D, D1, D1E ve F sınıfı dahilindeki araçları kullanabilirler


F sınıf sürücü belgesi nedir? F için yaş sınırı kaçtır? F sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
Traktör kullanacaklara verilir. Eğer normal araçta kullanacaksanız B grubu ehliyet almanızı tavsiye ederiz. Çünkü B sınıfı ehliyet ile de trakttör kullanabilirsiniz.

M sınıfı motor bisikletleri de kullanabilir.

Yaş sınırı 18’dir.

G sınıf sürücü belgesi nedir? G için yaş sınırı kaçtır? G sınıfı belgeye sahip sürücüler hangi araçları kullanabilir?
İş makinesi kullanacaklara verilir. Yaş sınırı 18’dir.

M sınıfı motor bisikletleri de kullanabilir

Cemre düşmesi nedir ?

Cemre, İlkbahar başlangıcında yedişer gün arayla; önce havada sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışı. Arapça olan sözcük kor durumunda ateş anlamına gelir. Mina Vadisi'nde Arafat'tan gelecek taşlarla oluşan yığınlara da "cemre" adı verilir.

Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere veya Emire) adı verilen cinin neden olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir. Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Emire baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu adın benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir. İlk cemre 20 Şubatta havaya ve yedişer gün arayla da toprağa ve suya düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar gibi anlamlara gelir. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi anlamları vardır. Temizlenmeyi ve yeniden doğuşu temsil eden ateş aşk kavramının yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.

Türkiye ve Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından önce, yılın son Çarşamba gününde yapılan "boz ayın dört çarşambası", uygulamasını ifade eden "Cemle" sözcüğü de "Cemre" ile aynı kelimedir. Buradaki "Cemle" de köken olarak "İmir, İmere, Emire" sözcükleriyle bağlantılıdır. Celal Beydili'ne göre; bazı sözlüklerde gösterildiği gibi, Arap dilinden geldiğini söylemek doğru değildir.

CEMRE DÜŞME TARİHLERİ 2020

BİRİNCİ CEMRE

Birinci cemre, 19-20 Şubat tarihleri arasında havaya düştü.

İKİNCİ CEMRE

İkinci Cemre ise 26-27 Şubat tarihlerinde suya düştü.

ÜÇÜNCÜ CEMRE

Cemrenin sonuncusu ise 5-6 Mart tarihleri arasında toprağa düştü

VPN nedir ?

Sanal özel ağ (İngilizce: Virtual private network, VPN), uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan internet teknolojisi. VPN sanal bir ağ uzantısı oluşturduğu için, VPN kullanarak ağa bağlanan bir cihaz, fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunabilir. Kısacası Virtual Private Network (VPN), İnternet ya da başka bir açık ağ üzerinden özel bir ağa bağlanmayı sağlayan bir bağlantı çeşididir. VPN üzerinden bir ağa bağlanan kişi, o ağın fonksiyonel, güvenlik ve yönetim özelliklerini kullanmaya da devam eder. VPN'in en önemli iki uygulaması OpenVPN ve IPsec'dir.

VPN istemcisi, İnternet üzerinden bağlantı kurmak istediği kaynakla sanal bir noktadan-noktaya (point-to-point) bağlantı kurar, kaynak ya da uzaktan erişime geçmek istediği sunucu kimlik bilgilerini kontrol eder ve doğrulama sonrasında VPN istemcisiyle uzaktan erişime geçtiği sunucu arasında veri akışı gerçekleşir. Veriler, akış sırasında noktadan-noktaya bağlantı gibi üst bilgi kullanılarak kapsüllenir. Üst bilgi, verilerin bitiş noktasına erişimleri için paylaşılan veya ortak ağ üzerinden yönlendirme bilgileri sağlar. Özel ağ bağlantısını taklit etmek için, gönderilen veriler gizlilik amacıyla şifrelenir. Paylaşılan veya ortak ağda ele geçirilen paketlerin şifreleri, şifreleme anahtarları olmadan çözülemez. Özel ağ verilerinin kapsüllendiği ve şifrelendiği bağlantı VPN bağlantısı olarak bilinir.

İki çeşit VPN bağlantısı vardır. İlki uzaktan erişim VPN, diğeri ise siteden siteye VPN’dir.

Çeşitleri
1-Uzaktan Erişim VPN): Uzaktan erişim VPN bağlantıları, evinde çalışan ya da seyahat esnasında ofisinde olamayan kullanıcıların İnternet üzerinden özel ağ üzerindeki sunucuya erişme imkânı sağlar. VPN, istemcisiyle uzaktan erişim sunucusu arasında noktadan noktaya bir bağlantıdır. Ayrıca veriler özel bir ağ üzerinden gönderiliyormuş gibi görünmektedir. Bu yüzden ortak ağın gerçek alt yapısı önemli değildir.
2-(Siteden siteye VPN): Siteden siteye VPN bağlantıları farklı ofisler arasında veya farklı kuruluşlar arasında ortak bir ağ üzerinden güvenli bir şekilde iletişimi sağlamaz. VPN bağlantısı WAN (Wide Area Network) bağlantısı gibi çalışır. WAN bağlantısı şehirler, ülkeler gibi uzun mesafeler arasında iletişimi sağlayan ağ çeşididir. Ağlar, İnternet üzerinden verileri bir yönlendirici ile başka bir yönlendiriciye iletir. Yönlendiricilere göre VPN bağlantısı, veri bağlantısı olarak işlev görmektedir.
Siteden Siteye VPN bağlantısı özel bir ağın iki bölümünü birbirine bağlar. VPN sunucusu, bağlı olduğu ağa bağlantı sunarken, yanıtlayan diğer sunucu ya da yönlendirici (VPN sunucusu), yanıtlayan yönlendiricinin (VPN istemcisi) kimlik bilgilerini doğrular. Karşılıklı doğrulama sağlanır. Ayrıca siteden siteye VPN bağlantısı üzerindeki iki sunucunun gönderdikleri veri transferlerinin başlangıç noktaları tipik olarak yönlendiriciler veya sunucular değillerdir.

Özelikleri
PPTP, L2TP/Ipsec ve SSTP kullanan VPN bağlantılarının 3 önemli özelliği kapsülleme, kimlik doğrulama ve son olarak ise veri şifrelemedir.

Kapsülleme: VPN ağında veriler bir üst bilgi ile kapsüllenirler. Üst bilgi, verilerin bitiş noktalarına erişmeleri için, paylaşılan veya ortak ağ üzerinden çapraz geçebilmelerine olanak veren yönlendirme bilgileri sağlar. Kapsülleme işleminin detayları VPN tünel protokolleri başlığında anlatılmıştır.
Kimlik doğrulama: Ağa erişmeye çalışan kişinin buna yetkili olup olmadığı, dışarıdan müdahale edilemeyecek şekilde, yani şifreli olarak HTTPS protokolü ile yapılır ve izini olanlar ağa alınır.
Veri şifreleme: Veriler de dışarıdan ağdan geçen bilgileri dinleyenlerin çözümleyemeyeceği biçimde şifrelenerek dışarıdakiler için anlaşılmaz hâle getirilir.

İnsansız hava aracı nedir ?

İnsansız hava aracı (İHA), genel olarak bilinen adıyla drone (Türkçesi yerden kumandalı hava aracı–dron diye okunur) uzaktan kumanda edilen bir tür uçaktır. İHA'lar iki sınıfa ayrılır: İlki uzaktan kumanda edilerek uçan, diğeri ise kendiliğinden belli bir uçuş planı üzerinden otomatik olarak hareket edebilen uçaklardır. Keşif amaçlı üretilen İHA'lar günümüzde birçok saldırı görevinde de kullanılmaktadır. Militanlara karşı birçok başarılı saldırı gerçekleştiren bu hava araçları çoğu zaman sivil hedefleri de vurarak insan ölümlerine neden olmaktadır.

İHA'lar bunun yanında son zamanlarda yangın söndürmek amaçlı olarak da kullanılmaktadır. Bu araçlar genellikle normal savaş uçakları için zor, kirli ve tehlikeli görevlerde kullanılır.

Günümüzde çok farklı şekil, ebat, konfigürasyon ve karakterde araçlar üretilmektedir. Tarihsel olarak bakıldığında basitçe İHA'lar birer "drone"dur. Ancak bağımsız kumanda sistemleri çok geliştirilmiştir. Bu maddenin amacı İHA'lar ile güdümlü füzelerin farklarını ortaya çıkartmaktır. Öncelikle İHA'lar tekrar kullanılabilir. Mürettebatsız olarak kontrol edilerek durmadan belli bir irtifada uçabilir. Ayrıca bu araçlar jet motoru veya iki zamanlı motor yardımıyla uçar. Bunun yanında seyir füzeleri her ne kadar insansız ve uzaktan kumanda ile yönetiliyor olsalar bile İHA olarak sınıflandırılmazlar.

İHA’ları altı farklı başlık altında sınıflandırabiliriz: (bunun yanında bazı araçlar birkaç farklı özelliği bünyesinde barındırabilir):

Hedef ve yem – düşman hava savunma veya savaş uçaklarına karşı yem olarak kullanılarak hedef belirlemede yardımcı olan araçlar
Keşif ve gözetleme – düşmana ait cephe bilgilerini toplayan araçlar
Çatışma – yüksek riskli görevlerde kullanılan saldırı kapasitesine sahip araçlar (bakınız İnsansız hava çatışma aracı)
Lojistik – kargo ve lojistik destek amaçlı araçlar
araştırma ve geliştirme – gelecekte kullanılmak amacıyla farklı İHA teknolojilerinin denendiği araçlar
Sivil ve ticari – sivil ve ticari amaçlar için kullanılan araçlar
Bunun yanında İHA’lar ParcAberporth İnsansız Sistemler forumunda uçuş menzil ve irtifalarına göre de sınıflandırılırlar:

Elle taşınabilen (Handheld) 600 metre irtifa ve ortalama 2 km menzil
Close 1500 metre irtifa ve ortalama 10 km menzil
NATO tipi 3000 metre irtifa ve ortalama 50 km menzil
Taktiksel 5500 metre irtifa ve ortalama 160 km menzil
MALE (medium altitude, long endurance Türkçesi orta irtifa, uzun havada kalış) 9000 metre irtifa ve ortalama 200 km havada kalış
HALE (high altitude, long endurance Türkçesi yüksek irtifa uzun havada kalış) 9000 metre irtifa ve belli olmayan havada kalış
HYPERSONIC yüksek hızlı (süpersonik (Mach 1-5) veya hipersonik (Mach 5+) hızında) 15000 metre veya yörünge altı irtifa ve ortalama 200 km menzil
ORBITAL alçak dünya yörüngesinde (Mach 25+)
CIS Lunar Dünya-Ay uçuşu
Additional category can be applied in pattern of function: fixed routes vs. dynamically variable routes:

Trene bağlı İHA (TCUAV) 3 farklı konseptin kombinasyonundan oluşur: İnsansız hava aracı (İHA), İnsansız kara taşıtı (İKT) ve tren.

SİHA nedir ?

Silahla donatılmış olan insansız hava araçlarına SİHA denir.

SİHA yani silahlarla donatılmış insansız hava araçları ilk silah kullanılan insansız hava aracımızdır. SİHA'nın gövde uzunluğu 6.6 metre, kanat açıklığı ise 12 metredir. Toplam kalkış ağırlı 650 kg olan SİHA'ların faydalı yük ağırlığı 55 kg'dir. Ayrıca azami hızı 135 knottur. Servis irtifası 27 bin feet olan SİHA'lar havada 25 saat boyunca kalabilmektedir.

WAN nedir ?

Geniş alan ağı, birden fazla cihazın birbiri ile bağlanmasına ve iletişim kurmasını sağlayan fiziksel veya mantıksal büyük ağdır. Yerel alan ağlarının birbirine bağlanmasını sağlayan çok geniş ağlardır. En meşhur geniş olan alan ağı İnternettir.

WAN Tasarlama Seçenekleri

WAN'lar, bir mekanda bulunan kullanıcı ve bilgisayarların başka bir mekanda bulunan kullanıcı ve bilgisayarlarla iletişim kurabilmesi için LAN'ları ve başka tip ağları birbirine bağlamakta kullanılır. Birçok WAN tek bir organizasyon için kurulmuştur ve özeldir. İnternet Servis Sağlayıcıları tarafından kurulan diğer WAN'lar ise bir organizasyonun LAN'ından Internet'e bağlantı sağlar. WAN'lar genellikle kiralık devreler kullanılarak kurulur. Kiralık devrenin her iki ucunda, bir yönlendirici bir tarafı ve WAN içinde bir kablo göbeği de diğer tarafı LAN'a bağlar. Kiralık devreler çok pahalı olabilmektedir. Kiralık devre kullanmak yerine, WAN'lar daha ucuza mal olan devre anahtarlama veya paket anahtarlama metotlarını kullanarak da kurulabilirler. TCP/IP'yi de içeren şebeke protokolleri taşıma ve adresleme işlevlerini iletir. SONET/SDH, MPLS, ATM ve Frame Relay'in ötesinde Packet'i de içeren protokoller servis sağlayıcıları tarafından WAN'larda kullanılan bağları iletmek üzere kullanılır. X.25 eski ve önemli bir WAN protokolüdür ve Frame Relay'in bugün hala kullanımda olan, belli başlı birçok protokol ve işlevi gibi Frame Relay'in "babası" sayılır.

WAN'lar üzerinde yapılan akademik araştırmalar üç alanda incelenebilir: Matematiksel Modeller, Şebeke Emülasyonu ve Şebeke Simülasyonu.

Performans düzeltmeleri bazen WAF'lar veya WAN eniyileme algoritması ile iletilir. WAN bağlantı teknolojisi seçenekleri NonStop S-series sunucularına WANs bağlanmanın birçok yolu vardır. ServerNet Wide Area Network geniş alan ağı içeriğiyle veya SWAN 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 değiştiricileri yardımıyla Ethernet girişlerine ve uygun haberleşme yazılımına sahip olan sunuculara WAN alıcı bağlantısını sağlar.Eşzamansız geniş alan ağı sunucusunu Asynchronous Wide Area Network da kullanabilirsiniz.WAN bağlantısı için birkaç yol kullanılabilir.