Google’ın şimdiye kadarki en basit ve en akıllı mobil işletim sistemi Android Pie, Google I/O 2018 etkinliğinde tanıtıldı. Yeni Android sürümü Android P 9.0 ile bambaşka bir deneyim bizleri bekliyor. Olabildiğince basitleştirilmiş ve yapay zekadan güç alan farklı bir Android sürümü karşımızda.
Android’in klasik üç butonu yerine sadece Ana Ekran (Home) butonundan gerçekleştirilen hareketler (gesture), pil gücünü sadece en çok kullandığımız uygulama ve servisler için önceliklendirerek pil tüketimini önemli ölçüde azaltan Adaptive Battery özelliği, kullanıcının parlaklık seviyesini ayarını öğrenen Adaptive Brightness, uygulama çekmecesinde öneriler sunan App Actions ve daha spesifik biçimi diyebileceğim Slices, uygulamaların kullanım sürelerini ölçen Dashboard, uygulamalara süre sınırı koymamıza izin veren App Timer, biyometrik güvenlik yöntemlerini geçici süreliğine devre dışı bırakmak istediğimizde kullanabileceğimiz Lockdown Mode, ekranı siyah beyaz yaparak gece artık telefonu bırakmamız gerektiğini hatırlatan Wind Down Mode, Android Pie 9.0 ile gelen yeniliklerden sadece birkaçı diyebilirim. Şimdi dilerseniz Android Pie 9.0 özelliklerine detaylıca bakalım:
Android Pie 9.0 Özellikleri:
Yeni Gezinti Deneyimi
Android Pie 9.0 yüklediğimizde çoğumuzun ilk dikkatini çekecek şey yeni gezinme deneyimi olacaktır. Android’in klasik Ana Ekran, Geri ve Donanım tuş düzeni Android P ile birlikte yerini tek bir Ana Ekran tuşuna bırakıyor. Çalışan uygulamalara ulaşma ve uygulamalar arasında gezinme, yüklü uygulamaları görme, ana ekrana dönme gibi şeyler basit kaydırma, sürükleme hareketiyle yapılıyor. Bu değişiklikler özellikle büyük ekranlı telefonlarda kullanım deneyimini iyileştirecektir. Ana ekran tuşunun yerini alan minik kalın çizgi ile Home tuşunun yer almadığı yeni iPhone X’un sunduğu deneyim Android telefonlara taşınmış oluyor.
Yeni Uygulama Eylemleri (App Actions) ve Dilimler (Slices):
Android Pie, uygulamalarınızda sıralama yapmayı çok daha kullanışlı hale getiren yenilenmiş bir uygulama çekmecesine sahip. Yeni hap şeklindeki simgeyi hızlıca kaydırdığınızda çoklu görev görünümüne geçiyorsunuz; ancak Android P’nin gelişmiş yapay zekası tarafından algılanan kalıplara göre en altta sık kullanılan uygulamaları da görüyorsunuz. Bir kez daha yukarı kaydırdığınızda uygulama çekmecenize atlıyorsunuz. Burada sık kullanılan uygulamalar en üstte sıralanırken uygulamalarınızın geri kalanı bunların altında listeleniyor.
Uygulama çekmecesine yeni eklenen uygulama eylemleri, birilerini arama, antrenman yapma, müzik dinleme vb. yapmak isteyebileceğiniz şeyler üzerine öneriler sunuyor. Yapay zekadan güç alan uygulama eylemlerini belli uygulamalar için gerçekleştiren Slices’dan da bahsetmek gerek. Örneğin; Google uygulamasında Lyft araması yaptığınızda yolculuğunuzun fiyat ve süre bilgileri gösteriliyor ve bu tamamen interaktif olduğundan doğrudan aracınızı çağırabiliyorsunuz.
Uyarlamalı Pil (Adaptive Battery) ve Uyarlamalı Parlaklık (Adaptive Brightness):
Google, Android Pie 9.0 ile batarya sorununa da el atmış. Pil altına yeni eklenen Adaptive Battery, sıklıkla kullanılmayan uygulamalara pil sınırlaması getirerek batarya tüketimini en aza indiriyor. Telefonunuz uygulamaları ne kadar sıklıkla kullandığınızı takip ederek batarya tüketimini artırmak adına kısıtlamaya gidiyor. Bu uygulamalar için bildirimlerde sorun yaşayabileceğimiz de uyarı olarak düşülmüş. Sadece uygulamalar için değil, telefonla yüklü gelen, devre dışı bırakmamıza izin verilmeyen servislerde de bu özellik çalışıyor. Google - DeepMind (Alphabet’in yapay zeka merkezli kolu) işbirliği neticesinde gelen Adaptive Battery dışında parlaklık seviyesini nasıl kullandığımızı takip ederek farklı koşullarda ayarlamayı bizim yerimize yapan Adaptive Brightness da pil tüketimine olumlu katkı sağlayacaktır. Google ayrıca Android P’de güç verimliliği, doze, uygulama bekletme ve arka plan işlemlerini sınırlamada da iyileştirmeye gittiklerini belirtti. Android P 9.0 pil tüketimi nasıl olacak, bunu göreceğiz!
Gösterge Paneli (Dashboard) ve Uygulama Zamanlayıcı (App Timer):
Android P’nin sevdiğim iki özelliği Dashboard ve App Timer ile devam ediyorum. Android P 9.0, Dashboard üzerinden uygulamalarda harcadığınız zamandan telefonunuzun kilidini ne kadar sıklıkla açtığınızdan ne kadar bildirim alacağınıza, kısaca cihazınızla ne kadar vakit harcadığınızı gösteriyor. Grafiksel olarak sosyal ağ uygulamalarında ayrı olarak ne kadar zaman geçirdiğinizi, webde ne kadar süre gezindiğinizi, mail trafiğinizi günbegün görebiliyorsunuz. Hemen altında her uygulama için kullanım süreniz gösteriliyor ve yanlarında süre sınırlaması koymanız için bir seçenek sunuluyor. Dashboard ile birlikte yeni eklenen App Timer, uygulamalar için süre sınırı koymanızı sağlıyor. Süre geçerseniz uyarı alıyorsunuz ve simge griye dönüşerek süreyi aştığınız hatırlatılıyor.
Uygulamalar Kameraya ve Mikrofona Erişemeyecek:
Android Pie, gizlilik tarafında da iyileştirmeler içeriyor. Önceki Android sürümünde uygulamaların izinlerini ayarlayabiliyorduk. Özellikle kamera ve mikrofona erişimlerini kısıtlamak gizliliği korumak adına önemli; ancak izin vermesek de arka planda birilerinin bizi dinliyor veya izliyor olabileceği düşüncesini Android P ile atıyoruz. Android P, haberimiz olmadan mikrofona erişmeye çalışan uygulama tespit ederse boş veri gönderecek. Android P, uygulamaların sessiz sedasız kameraya erişimini de engelleyecek. Mikrofona erişimi kapatsak dahi söylediklerimizi kaydederek reklamlar gösteren uygulamalar, Android P ile son bulup bulmayacağını ise zaman gösterecek.
Yeni Kilitleme Modu (Lockdown Mode)
Android Pie yüklü telefonunuzu kapatmak veya yeniden başlatmak istediğinizde fark edeceğiniz yeni kilit simgesinden de bahsetmek istiyorum. Lockdown Mode adı verilen yeni özellik sayesinde tek dokunuşla tüm biyometrik doğrulama yöntemleri ve akıllı kiliti geçici süreliğine devre dışı bırakabiliyorsunuz. Başkalarının sizi zorla telefonu açmaya zorlaması durumunda işe yarayabilecek bir özellik. Parmak izi, yüz tanıma, iris tarama, akıllı kilit her şeyi devre dışı bırakıp sadece PIN, şifre veya desenle açılmasına izin vermek için yapmanız gereken; Ayarlar - Güvenlik ve Konum - Kilit Ekranı Tercihleri menüsü altından “Lockdown seçeneğini göster”i açmak.
Yatay Mod (Landscape Mode)
Android Pie, büyük ekranlı telefon kullananların hoşuna gidecek bir özellik sunuyor: Landscape Mode. Şu anda hızlı ayarlardan ekran döndürmeyi aktif edip devre dışı bırakabiliyoruz; ancak Android P’de yatay modda kullanmayı belli uygulamalar için hem de kolayca aktif edebileceğiz. Google, etkinlikte bunun örneğini Gmail uygulamasında verdi. Gmail uygulamasında en alt sağa konumlandırılan telefon simgesine dokunulduğunda ekranın döndüğünü gördük. 5.5 inçten büyük ekrana sahip Android telefonlarda uygulamaları kullanmak artık çok daha keyifli olacak.
Wind Down Mode:
Akıllı telefonla gün içinde yeterince vakit geçirmemize rağmen akşam hatta gece geç saatlere kadar kullanmaya devam ediyoruz. Android P, gözlerimizi yeterince yorduğumuzu hatırlatarak uyku vaktinin geldiğini Wind Down Mode ile hatırlatacak. Bu modu yatma saatinize ayarladığınızda saati geçirmeniz durumunda rahatsız etme modu açılacak ve ekran siyah ve beyaz renge bürünecek
Android 9.0 P yenilikleri kullanıcı arayüzü ve özellikler anlamında öne çıkmayı başarıyor. İşte, Android P ile kullanıcıların kavuşacağı yeniliklerin listesi.
Adaptif Batarya
Sistemin uygulamaların batarya kullanımını indirgeyeceği Adaptif Batarya özelliği ile işlemci uyanma kilidinde yüzde 30 azalma vaat ediliyor. Özellik sayesinde batarya gücü sıklıkla kullandığınız uygulama ve servislere odaklanacak. Bu sayede batarya süresi verimliliğinde ciddi artış elde edilecek.
Daha Basit ve Ulaşılabilir Kullanıcı Arayüzü
Google, Apple tarafından iPhone X kullanıcı arayüzünde kullanılan gezinme yöntemini Android akıllı telefonlara getirecek diyebiliriz. Altta yukarı çekme ve sonrasında kaydırma hareketiyle açık uygulamalar arasında kolayca gezinme sağlayacak olan arayüzde alt tarafta bir kaydırma çubuğuna da yer verilmiş. Ek olarak, gezinme çubuğunda bir geri tuşu da yerli yerinde duruyor.
Elle Döndürme
Akıllı telefonunuzu biraz yatırdığınızda ekranın otomatik olarak döndürülmesi bazen can sıkıcı olabiliyor. Android bundan böyle ekran döndürme işlevinin elle gerçekleştirilmesi olanağını da sağlıyor. Bunun için gezinme çubuğunda bir göstergeye de yer veriliyor.
Uygulama Eylemleri (App Actions)
Android sistem seviyesindeki Uygulama Eylemleri (App Actions) ile işletim sistemi bir sonraki adımda ne yapabileceğini tahmin edebiliyor. Sonraki adımı veya sıklıkla yapılanları makine öğrenimi ile hesaplayan sistem, hızlı erişimi için arka planda gerekenlerin önceden yüklenmesini sağlıyor.
Örneğin kulaklıklarınızı cihazınıza bağladığınızda sistem Spotify oynatma listenize devam etme konusunda size öneride bulunuyor. Öte yandan özellik, henüz üçüncü parti uygulamalar ile çalışmıyor.
Dilimler (Slices)
Favori uygulamalarınıza daha derin bir bakış sağlayan Dilimler (Slices) ile en çok ihtiyaç duyduğunuzda bir uygulamanın sadece belirli bir kısmının karşınıza çıkması sağlanıyor. Örneğin Lyft için arama yaptığınızda, özellik size fiyat ve seyahat süresi hakkında bilgi veriyor. Dilime tıkladığınızda rezervasyon işlemini de kolayca gerçekleştirebiliyorsunuz.
Dijital Refah (Digital Wellbeing)
YouTube ve Android gibi bağımlılık yaratan dijital ürünlerin yapımcıları tarafından sunulan Dijital Refah (Digital Wellbeing) projesi oldukça dikkat çekici. Gösterge Paneli ile uygulamalarda harcadığınız süre, cihazınızın kilidini kaç kere açtığınız, dikkatinizi çeken bildirimler gibi cihazınızı nasıl kullandığınız hakkında detayları görebiliyorsunuz.
Uygulama Zamanlayıcı seçeneği ile uygulama kullanımı için sayaç kurmak ve limitiniz dolduğunda ikonu renksizleştirmek bile mümkün. Yeni Rahatsız Edilmeme (DND) Modu ile tüm çağrı ve bildirim seslerini ve açılır ön izlemeleri durdurma olanağına da sahipsiniz. Giderek Yavaşlama (Wind Down) özelliği ise akşamüstü Gece Işığı moduna geçiyor, rahatsız edilmemenizi sağlıyor ve hatta ekranınızı gri tonlamalı hale getiriyor.